VOORBLAD - INLEIDING - 1400-1700 - 1700-1900 - ERFGOED - PERSOONLIJK - WEBLINKS
Persoonlijk (3) - het schip 'De Delft' terug naar PERSOONLIJK (1)    

aantekeningen over gepassioneerd vrijwilligerschap en bestuurlijke lethargie

omscholing
In 1998 werkte ik nog bij V&D als "Chef Display & Promotion". Dat heette eerder chefetaleur, met daaraan later gekoppeld de visual merchandising. Een mooi en creatief beroep, vond ik. Maar hoe gaat dat: op het ene moment ben je nog onmisbaar en weet men niet wat men zonder je moeten en het volgende moment weet men dat blijkbaar wel. Bedrijfspolitiek heet dat.
Dus ik moest mij oriënteren op een functie buiten het bedrijf waar ik toen al 22 jaar werkzaam was. Na de nodige probeersels kreeg ik de tip van een consulente bij Start Outplacement om me eens op het maken van websites te richten. Ik had, sinds ik noodgedwongen op een pc moest werken om mijn sollicitatiebrieven te kunnen schrijven, steeds meer aardigheid gekregen met het werken op die tot dan toe verfoeide computer. Dat ding waar op verjaardagen altijd over werd gepraat alsof er niets anders meer was!

Dat leidde tot een deels door mijzelf betaalde opleiding tot "web-editor" via het zwaar gesubsidieerde Computerij. Het was een interessante maar inhoudelijk nogal magere opleiding. Veel zelf uitzoeken en oefenen was hier geboden. Dus zocht ik een onderwerp om een website over te maken. Nu heb ik geen katten dus dat viel af. :) Ik woon vlak bij de Schiedamseweg, een lange winkelstraat in Rotterdam West. Op een braderie, we hebben het nog over 1998, liep ik langs een promotiestand van de Vrienden van 'De Delft'. Het betrof een stichting die zich ten doel stelde een 18e eeuws linieschip na te bouwen, net als eerder was gedaan in Lelystad met het VOC schip Batavia. Het plan was zelfs om dat in "mijn" Delfshaven te doen: een groot en imposant zeilschip vlak om de hoek! Ik was hogelijk verbaasd dat zoiets echt mogelijk was in het zakelijke Rotterdam.

eerste website
Bij het "aanmonsterpakket" zat een prachtige poster van het door G.J. Voois gebouwde model van het schip. Oude zeilschepen en piraten verhalen maken in de meeste mannen het gevoel voor avontuur wakker dus de inspiratie was er. Met de afbeeldingen en de informatie uit de folder kon ik een mooie website in elkaar zetten. [hier geparkeerd] De Stichting had zelf een website maar de bouwer ervan had niet voldoende tijd en kreeg te weinig ondersteuning om de informatie actueel te houden. Toen Margreet Andrea, medewerkster van architect en kwartiermeester voor 'De Delft' Wim van Es, in 2001 mijn website onder ogen kreeg werd aan mij gevraagd een nieuwe website te ontwerpen en vooral ook up to date te houden.

Scheepswerf 'De Delft' ...en zo werd ik vrijwilliger bij Scheepswerf 'De Delft'...

stichting
Mijn ervaring met stichtingen en vrijwilligers organisaties is dat er al snel een verstikkende bureaucratie de kop op steekt. Alles gaat moeizaam en overal moet over vergaderd worden. Zelden is er sprake van slagvaardigheid bij stichtingen. Zo ook deze. Iets voor elkaar proberen te krijgen voelt als lopen door dikke bagger. Goede ideeën komen zelden door de diverse vergaderingen heen en gaan roemloos ten onder.
Het lijkt wel of de bestuurders leven om te vergaderen. Ik ben meer van: niet zeiken maar even allemaal de mouwen opstropen en de schouders eronder.

Herhaaldelijk had ik dus onenigheid met het "hoofd marketing" die als mijn aanspreekpunt fungeerde, over de gebrekkige aanlevering van informatie in tekst en fotomateriaal, en het niet of te laat reageren op mijn vragen en suggesties wat betreft het internet als marketing instrument. Als zodanig "leefde" het internet en de website er niet en eigenlijk nog steeds niet. Nog altijd bedenkt men niet dat raadzaam is mij bij evenementen te betrekken of me er in ieder geval mat voldoende documentatie over te informeren. Ook de mogelijk om via het internet snel te communiceren met de doelgroep en daarmee de zo broodnodige betrokkenheid te vergroten wordt niet begrepen en benut. En dat is toch wel een misser!

Ook het bestuur van stichtingen lijkt altijd te bestaan uit mensen die het leuk vinden zo'n baantje te hebben maar er geen tijd in wensen te steken. Ook van het bestuur van deze stichting heb ik geen hoge pet op! Al geef ik toe dat dit slechts een indruk is en ik me hierin kan vergissen. Mijn contact met deze leiding is minimaal. Maar zegt dat ook niet iets over de inzet? Overigens bestaat dit bestuur uit zakenmensen met een eigen bedrijf die 'De Delft' er pro deo bij doen, zo heb ik begrepen. Gezien de economie op dit moment is het natuurlijk niet onmogelijk dat hun "vrijwilligerswerk" er enigszins bij in schiet...

enthousiaste vrijwilligers
Vrijwilligers zijn de ruggengraat van dit project vanaf het prille begin. Vanuit pure hobby of betrokkenheid met scheepvaart of historie werken vele vrijwilligers met grote inzet en enthousiasme aan de bouw van dit schip.
Vrijwilligers zijn eigenzinnig en soms lastig te "sturen" maar altijd betrokken. Veel vrijwilligers zijn gepensioneerden maar het werk dat ze leveren is bewonderenswaardig.
Zelf ben ik wel een benaderd door een afdeling van de Rotary Club. Ik dacht aanvankelijk dat het ging om de door mij ontworpen website maar na even doorvragen was het vooral (en helaas uitsluitend) het fenomeen dat zoveel bekwame en enthousiaste mensen zonder geldelijk gewin zoveel werk verzetten dat hen bezighield. Waarschijnlijk onderzocht men de mogelijkheden dit verschijnsel commercieel exploiteren.

Gelukkig voor alle weldenkende mensen zullen de "Rotary Clubs" niet gemakkelijk misbruik kunnen maken van dit fenomeen omdat hier een andere dan geldelijk gewin de centrale drijfveer is, en het meewerken aan commerciële doelstellingen juist afbreuk doet aan de motivatie voor vrijwilligerswerk.

ik met geleende laptop op modeleiland 2003Eigenlijk vindt ik dat vrijwilligerswerk gewoon betaald zou moeten worden door de overheid omdat het zoals het nu gaat een ernstige vorm van werkloosheids- en werkgelegenheidsvervalsing is. Zonder vrijwilligerswerk zou het sociale deel van onze samenleving in elkaar storten. Geen ouderenhulp, kinderopvang, speeltuinen, buurtvaders/moeders, tafeltje-dek-je, noem maar op! Daarom zouden veel vrijwilligersbanen echte banen moeten zijn, in dienst van de overheid, met een echt arbeidscontract en een echt salaris.

zwaar weer
Omstreeks mei 2003 kwam het bericht dat het met de financiën van de werf niet goed was gesteld. De aanvankelijke kostenraming was opgemaakt in samenwerking met een kenner op dit gebied die werkzaam bij een museum. Toch was was iets erg fout gegaan. Er was uitgegaan van een VOC schip terwijl er in een linieschip ongeveer tweemaal zoveel (hard)hout gaat zitten. Ook waren er tegenslagen bij de bouw zelf: eerst een brand in het VOC-magazijn dat als kantoor dienst deed en later vertragingen bij de intensieve verbouwingen aan de loods die het nieuwe onderkomen moest vormen en aanleveringen van het juiste hout voor de bouw van het schip. Meer tegenslag volgde: de reeds geplaatste eikenhouten kiel bleek binnenuit te gaan rotten en moest derhalve worden vervangen. Het gevolg van die vertraging is dat de bouw langer gaat duren, wat dan weer gevolg heeft voor de huur van het haventerrein en het contract dat nu afloopt lang voordat het schip klaar is. De grootse tegenvaller in de begroting is echter het ten gevolg hiervan langer doorlopen van de dienstverbanden en dus de salarissen van de diverse leermeesters.

De plannen werden bijgesteld, het bestuur beloofde beterschap en er werd naarstig op zoek gegaan naar nieuwe sponsors. De gemeente stelde een deadline en stelde terecht eisen aan prestaties.

Ook nu bleek de organisatie niet tot actie te bewegen. Dit was het moment om aan de weg te timmeren met het project. Geef toe dat er problemen zijn maar leg het accent op de mogelijkheden. Dan krijg je aandacht (=bezoekers=inkomsten) en publiciteit trekt sponsors aan.

Afijn, de gemeente deed even niet moeilijk meer en de gemeentesubsidie liep toch weer een jaartje door dus bussiness as usual en iedere bestuurder die wakker was geschrokken sukkelde weer in...

Mijn bezwaar geld overigens uitsluitend het dagelijks en achterliggend bestuur van de organisatie. Alle lof voor de zeer kundige scheepsbouwers bij 'De Delft'. Echte werkers, wars van alles dat afleidt van hun doel: het zo waarheidsgetrouw mogelijk nabouwen van een linieschip uit de 18e eeuw. Praat even met deze mensen als je denkt dat je ook wel wat van historische schepen afweet, en je staat weer terug op je plaats...

alweer zwaar weer
Ofwel: mijn mening over de aangekondigde gedwongen ontslagen, 8 van de 15 vaste (=betaalde) stafmedewerkers, waaronder twee van de in totaal vier ervaren en gespecialiseerde scheepsbouwers, het wél aanblijven van het bestuur(?), het opportunisme en de kortzichtigheid van de Rotterdamse gemeente-bestuurders en in het bijScheepswerf 'De Delft'zonder hun gebrek aan betrokkenheid met de deelgemeente Delfshaven.

Dit project is van groot economisch en sociaal belang. Als museale leerlingwerkplaats leidt het jongeren met een "grote afstand tot de arbeidsmarkt" op tot vaklieden die nu en straks hard nodig zijn. Veel van deze leerlingen zijn tweede generatie allochtonen die op deze manier ook nog een positief in aanraking komen met de westerse cultuurhistorie.

Ook is dit hét visitekaartje voor Rotterdam als Wereldhaven. Mits goed marketingtechnisch ingezet, zal het een stimulans zijn het voor nationaal en internationaal toerisme naar Rotterdam / Rotterdam-West.

Een goed ondersteund project met de potentie als Scheepswerf 'De Delft' zal ongetwijfeld veel bedrijvigheid en investeerders aantrekken. Dan moet het uiteraard wel in de opstartfase en gedurende de minder interessante perioden in haar ontwikkeling door de overheid worden gedragen.

Hoewel het project zwaar leunt op de vele enthousiaste en bekwame vrijwilligers is een aantal vaste krachten als aansturende en verantwoordelijke kern een bittere noodzaak. Bovendien zijn de meeste vrijwilligers gepensioneerde vaklieden dus hoewel van goede wil niet altijd in staat om onder zware omstandigheden te werken, terwijl dat bij de bouw van zo'n kolossaal houten schip onvermijdelijk is.
Ook is er erg veel bijkomend werk zoals het maken van rapportages in verband met met de vele ingewikkelde regels rond de veiligheids- en milieu-wetgeving voor scheepswerven, toeristische attracties
en leerling werkplaatsen.

Op de wankele basis van al dan niet gehonoreerde subsidies en toezeggingen kan een organisatie als 'De Delft' niet functioneren. Er moeten tenslotte afspraken kunnen worden gemaakt met toeleveranciers en medewerkers. Sponsors zijn meer dan welkom maar ook daarvan mag het project niet afhangen. Het zou daarentegen uitsluitend afhankelijk moeten zijn van de vooruitziende blik van onze politieke bestuurders!

En daar zit 'm nou net het probleem...

Tot op heden is er niet voldoende steun gekomen van de Coolsingel, ook al heeft volgens mede-vrijwillig(st)er Netty Smits (geen familie) onze deelgemeente-voorzitter Harreman zich in de gemeenteraad uitdrukkelijk voor dit project uitgesproken. Terwijl het gewoon het beste zou zijn als dit hele project direct onder het Havenbedrijf Rotterdam zou gaan ressorteren als onderdeel van het integrale promotie en marketingbudget.

Dit geweldige linieschip in aanbouw kan het paradepaardje van de Rotterdam en de Rotterdamse Haven worden, mits juist gepromoot! Niet alleen is het een symbool van Rotterdamse zeevaart en ondernemingszin maar ook een blijk van historisch besef waar in deze onzekere tijd veel behoefte aan is. Het is tevens een uitstekende aanvulling op andere promotionele activiteiten zoals het naar het centrum van Rotterdam halen van imposante cruiseschepen!

Als Amsterdammers er in slagen in Almere (nota bene) het ene historische schip na het andere te bouwen en daarmee wereldwijd bekendheid te verkrijgen, kan het toch niet zo zijn dat het ons Rotterdammers niet eens lukt om één historische replica te voltooien!

trouwens... ik heb mijn suggesties inmiddels gemaild naar Wim van Sluis

mijn e-mail:

From: Joop Smits
To: w.vansluis@college.rotterdam.nl
Sent: Friday, July 23, 2004 9:45 PM
Subject: Scheepswerf 'De Delft' in zwaar weer

Geachte heer Van Sluis,

Als vriend van Historisch schip 'De Delft' en inwoner van Delfshaven ben ik zeer begaan met de herbouw van dit historische zeilschip. Helaas wordt de bouw al vanaf het begin geplaagd door onvoorziene tegenslagen. Ook nu staat het project dusdanig onder druk dat er scheepsbouwers met jarenlange ervaring in gelijke projecten, zoals de inmiddels internationaal befaamde 'Batavia', het ontslag moest worden aangezegd.

Nu begrijp ik dat het project in hoge mate wordt gesubsidieerd door de gemeente Rotterdam. Gezien de druk vanuit Den Haag om subsidiekosten te drukken begrijp ik tevens dat de gemeente Rotterdam met een lastig probleem zit nu er keuzes moeten worden gemaakt. Dat ik vind dat deze keuze niet in het nadeel van de Scheepswerf 'De Delft' zou moeten uitvallen zal u niet verbazen.

Wat ik mij echter al geruime tijd afvraag is het volgende:

Waarom kan het project niet in haar geheel, inclusief het maatschappelijk waardevolle leerling-onderdeel, worden overgenomen door het HbR en/of de Rotterdam Port Promotion Council? Als er Europese subsidies te verwerven zijn dan zal zo'n grote organisatie daar vast handiger in zijn dan wanneer het handjevol medewerkers van Scheepswerf 'De Delft' daartoe pogingen onderneemt!

Dit geweldige linieschip in aanbouw kan het paradepaardje van de Rotterdam en de Rotterdamse Haven worden, mits juist gepromoot! Niet alleen is het een symbool van Rotterdamse zeevaart en ondernemingszin maar ook een blijk van historisch besef waar in deze onzekere tijd veel behoefte aan is. Het is tevens een uitstekende aanvulling op andere promotionele activiteiten zoals het naar het centrum van Rotterdam halen van imposante cruiseschepen!

Als Amsterdammers er in slagen in Almere (notabene) het ene historische schip na het andere te bouwen en daarmee wereldwijd bekendheid te verkrijgen, kan het toch niet zo zijn dat het ons Rotterdammers niet eens lukt één historische replica te voltooien! En kijk zelf eens op de werf (of www.dedelft.nl) hoever men al gevorderd is met slechts een handjevol betaalde krachten.

Bij de plaatsing van de achtersteven, al weer enige tijd geleden, kreeg ik de indruk dat u een man bent met de Rotterdamse Opgerolde Mouwen, die het project een warm hart toedraagt. Leefbaar Rotterdam kreeg destijds veel stemmen (ook de mijne) vanwege haar visie en onconformistische plan van aanpak. Ook typisch Rotterdams. Onder goed bestuur en met visie moet dit project 'De Delft' moeiteloos en met aanvaardbare financiële middelen gerealiseerd kunnen worden, lijkt mij.

Ter meerdere glorie van Rotterdam en het Havenbedrijf!

Denkt u ook niet?

Met vriendelijke groet,

Joop Smits

De reactie kunt u in dit officiële antwoord lezen: PDF Document
U hebt Acrobat Reader nodig om PDF bestanden te kunnen openen

Helaas dus weer niet de daadkracht die Leefbaar Rotterdam zo hoog in het vaandel beweert te hebben...

Dat het project "De Delft" voor onze "Rotterdamsche vroede Vaderen" niet meer is dan een politiek speelballetje hoeft verder geen uitleg van mijn kant. De door wethouder Sluis genoemde "broodnodige spirit" blijkt op de Coolsingel, samen met de door mij aangehaalde "Rotterdamse opgerolde mouwen mentaliteit", niet bepaald aanwezig te zijn...
De genoemde Europese subsidie bleek trouwens een wassen neus, wat de kosten/baten situatie alleen maar verergerde! De pontons waar het antwoord van rept werden kostenloos geleverd door het Havenbedrijf via connecties van onze eigen tuigmeester Jan van Gammeren en dus niet door, of op inspraak van, de gemeente Rotterdam, grootaandeelhouder van het Havenbedrijf of niet.

Overigens is het Havenbedrijf benaderd inzake overname dus niet alle hoop is verloren. Hoe eerder dit project verlost is van deze politieke wisselvalligheid en bestuurlijke visieloosheid hoe beter.


Zondag 29 Augustus - Er zit toch een patroon in: Het Havenbedrijf heeft de interesse in overname van het project De Delft nog niet kunnen tonen of de volgende tegenslag dient zich alweer aan!

De gemeente Rotterdam, als enig aandeelhouder van het Havenbedrijf, stond garant voor een bedrag van 25 miljoen euro aan het noodlijdende RDM-technology. Dat bedrag is de afgelopen jaren opgelopen tot 100 miljoen. De schuldeisers van het failliet verklaarde RDM doen nu een claim op de gemeente Rotterdam.

Directeur Scholten van het Havenbedrijf moest het veld ruimen vanwege het "op eigen houtje" afgeven van deze bankgaranties. De Raad van Commissarissen zeggen hier niets van geweten te hebben. Ze hebben een onderzoek gelast. Daarnaast overweegt de PvdA om in een latere fase een gemeentelijke enquette naar de RDM-affaire te houden. Met deze politieke rel is het omarmen van een nieuwe kostenpost als Scheepswerf 'De Delft' op korte termijn niet erg waarschijnlijk...


Zondag 26 december 2004

Scheepswerf 'De Delft' heeft zich destijds in overleg met de gemeente gevestigd aan de Schiehaven vanwege de goede bereikbaarheid en de ruime gratis parkeermogelijkheid. In oud-Delfshaven zou dat problemen gaan geven. Na het verbouwen van de Schiehaven met alle overlast is nu besloten overal betaald parkeren door te voeren. De werf kreeg zegge en schrijve 1 (één!) parkeervergunnig. Dus alle bezoekers, ook de medewerkers en de vele vrijwilligers die vaak van ver moeten komen moeten (duur)betaald gaan parkeren. Tijdens evenementen op het plein naast de werf wordt de hoofd-toegang naar de werf afgesloten voor verkeer.

Nee, Rotterdam draagt dit Delfshavense project geen warm hart toe...


In Memoriam
Dinsdag 22 maart 2005 ontving ik het tragische bericht dat Netty Smits, op deze pagina eerder genoemd, onverwachts op zondag 20 maart is overleden. Ze was inmiddels twee weken met griep thuis en is gestorven aan een hartstilstand. Op de foto: vrijwilligers Fred en Netty in de winkel op de scheepswerf.

Nelly en Fred Netty was een vrijwilligster van het eerste uur en een markante
en energieke persoonlijkheid. Als het maar even kon was ze aanwezig bij evenementen en stands om De Delft te promoten.
Ze maakte ook deel uit van het scheepskoor.

Ze kende mede door haar buurtwerk voor de Grote Visserijstraat, waar zij woonde, veel bestuursleden bij zowel de deelgemeente als op de Coolsingel. Als ze iets tot haar zaak had gemaakt liet ze dat niet meer los. Ze was daarbij een gedreven socialiste (nog een echte) en stak haar mening niet onder stoelen of banken.


Netty heeft bij testament laten vastleggen dat haar stoffelijk overschot zou worden nagelaten aan de wetenschap. Dat houdt wel in dat er geen begrafenis/crematie is waar men afscheid kan nemen. De officiële herdenkingsdienst werd daarom gehouden op de werf, met familie, vrienden en veel mede-vrijwilligers. De plechtigheid was zowel ingetogen als indrukwekkend. Sprekers waren haar broer, Henk Bras namens De Delft, Ton Harremans namens de deelgemeente en een persoonlijke vriendin, Jeanette Trompert, waarmee ze onder andere in het buurtwerk actief was.

Als Delfshavense heeft Netty mij voor deze website aan veel informatie geholpen. Ik mocht haar graag.
Ik zal je missen, Netty, en velen met mij...


Dinsdag 18 juli 2006

De werf heeft sinds enige tijd een nieuwe algemeen directeur, op interim basis: Gerard Verberne. Een man met visie en de gedrevenheid en vooral de daadkracht die ik in de organisatie miste. Ondanks de nog steeds niet florissante finaciële situatie was hij zelfs zo eigenwijs om weer een nieuw personeelslid aan te nemen. Mij!
Drie dagen per week mag ik het komende half jaar de promotie- en marketingzaken op me nemen waarvan ik steeds te kennen gaf dat ze slecht geregeld waren. Put your money where your mouth is?


2009

Foto bij interview met Echo op de Werf 2009Door de jaren heen verandert er weinig aan de status van 'De Delft'. Locale media zoals RTV-Rijnmond en het blad Echo tonen zich regelmatig geïnteresseerd in het project. De landelijke media weten ons echter niet te vinden en geld om daar zelf veel aan te doen is er niet. De bouw van het schip gaat gestaag door maar wel in een tergend traag tempo. Dat blijkt nadelig voor de beeldvorming over het project. Alleen de directeuren volgen elkaar in ras tempo op.

Meerdere vrijwilligers zijn overleden. Niet ieder van hen kende ik persoonlijk, sommigen wel: Giel Groen (2008), Willem Lansink (2008), Don Zerp, door een tragisch ongeval op de werf (2008), Evert van de Pluym (2009) en Henk Bras (2010). Henk was enige tijd directeur bij de stichting. Van sommigen weet je dat, vanwege hun chronische slecht gezondheid, de mogelijkheid van overlijden bestaat. Toch is het altijd weer een schok wanneer hat ook werkelijk gebeurt.

Er is een andere invulling gegeven aan de functie als leerwerkbedrijf: we hebben een samenwerkingsverband met het RoBedrijf. Voor hen leiden wij de leerlingen op terwijl zij als tegenprestatie de leermeesters betalen. Het blijft moeite kosten om met zo weinig sponsors zonder kunstgrepen het hoofd boven water te houden.



Per juli 2010 is er een nieuwe website voor De Delft online gegaan. Mijn communicatie-collega Jaron heeft de technisch geavanceerde site ontworpen, met een cms-systeem. Daardoor gaan vrijwilligers, op de onderdelen van hun expertise, hun eigen bijdrage kunnen leveren om de inhoud op een organische manier actueel te houden. Althans, dat is het streven. Enerzijds vind ik het na 9 jaar met een stille trom opheffen van "mijn" website jammer omdat het toch om een passie gaat, anderszijds bespaart het me een hoop werk en kopzorgen. Al had ik een bedankje van de stichting voor mijn jarenlange vlijt en toewijding wel op z'n plaats gevonden.

Deze webstie over historisch Delshaven was overigens een doorlink van de website die ik voor De Delft bouwde en onderhield. Het ontwerp van deze site is rechtstreeks afgeleid van mijn ontwerp voor www.dedelft.nl, waarvan hieronder een kiekje van het scherm. Nostalgie....

NB - Ik heb deze oude website inmiddels hier geüpload. Interactieve onderdelen werkten meer...


December 2010

Al weer vierenhalf jaar werkzaam bij Stichtig historisch schip "De Delft". Directeuren zijn gekomen en gegaan. Nummer 9 heeft zich inmiddels aangediend. De doelstelling van de stichting is de reconstructie van het linieschip DELFT, gefinancierd door sponsors en subsiediegevers, gebaseerd op een breed draagvlak in de samenleving. Van het realiseren van dat laatste maak ik een onderdeel uit. Het interessant maken van het bezoekerscentrum van de werf voor jong en oud door middel van de inrichting met informatiepanelen, exposities en interactieve presentaties tot het ontwerpen en realiseren van informatie- en reclame materiaal. Dat alles uiteraard met een zeer beperkt budget.

Inmiddels is de bouw van het schip voor minimaal een jaar opgeschort, en misschien langer. Dat geldt ook voor alle ontwikkelingen aan het bezoekerscentrum en het bedenken en vervaardigen van promotiemateriaal, zoals advertenties, folders en ons 4-maandelijkse Scheepsjournaal om de donateurs en de sponsors betrokken te houden. Voor de stichting is dat aanleiding om mijn functie na februari 2011 "om financieel-economische redenenen" zoals dat heet, te laten vervallen. Het leerwerk onderdeel, oorspronkelijk bedoeld als de sociaal-maatschappelijke verantwoording voor het project, wordt verder uitgebreid en staat inmiddels volledig los van de bouw van het schip. Zelfs de intentie om dit schip te bouwen lijkt verdwenen. Daarmee is het volgende, althans voor mij, pijnlijk duidelijk geworden: de droom is voorbij, dit schip komt er niet.

Een ambitieus project als de historische reconstructie van een stoer 18e-eeuws linischip, de machtigste van de vierkant-getuigde houten zeilschepen ooit gebouwd, vereist een organisatie met een minstens zo stoer bestuur, met een duidelijk uitgedragen passie, met durf en visie op de bouw en de exploitatie mogelijkheden. Lang heb ik de hoop gehad dat zo een bestuur er ooit zou komen...



Naschrift - maart 2011

Mijn werk bij 'De Delft' is voorbij. De laatste actieve weken op de werf heb ik tussen de bedrijven door vooral besteed aan onderzoek om de bouwmeester van informatie te voorzien. Er is bitter weinig exacte kennis en informatie voorhanden over de bouw van een 18e-eeuws linieschip van 50 stukken. Omdat dit scheepstype een erg ingewikkelde constructie blijkt te hebben is daar nog een hele weg te gaan. Ook lijkt er regionaal, en zelfs landelijk, weinig (financieel) draagvlak te zijn voor deze ambitieuze scheepsreconstructie.

Moet het dan kleiner? Nee, ik denk dat het groter moet! Een iets groter schip voor een veel grotere doelgroep. Het enige linieschip dat regelmatig als iconisch wordt aangeduid is het "74-gun ship" : iets breder en een paar meter langer dan de Delft om die (ca.) 24 extra kanons (voetnoot) te kunnen voeren. Waarom? Een schip van 50 stukken werd door de Engelse Admiraliteit na 1755 decennia lang nauwelijks meer gebouwd. Men vond het het te licht bewapend om te kunnen deelnemen in de gevechtslinie. Een glorieuze staat van dienst heeft de Delft ook al niet, het is hoogstens "interessant gezonken", wat heeft geleid tot een geïdentificeerd scheepswrak. Daarom is die populaire 74-stukken versie van het "napoleontische" linieschip marketing-technisch veel beter te "verkopen". Zo'n schip duikt regelmatig op in nieuwe computer-battlegames. Het spreekt blijkbaar tot de verbeelding. Maar dan moet het niet langer een "Rotterdams" project zijn. Dan wordt het een Europees project, want alle westerse zeemachten beschikten ooit over dit succesvolle vaartuig en nergens is er nog een in het echt te bewonderen. Bovendien zijn er van die uitvoering wel meerdere Nederlandse, Engelse en Franse scheepsmodellen en bouwplannen. Als dat gebeurt komt er een écht zeilend schip en geen vleugellam veredeld partycentrum, wat de laatste jaren als het hoogst haalbare werd aangemerkt. Dat schip móet trouwens wel kunnen varen, want de medesponsorende landen zullen het resultaat van hun bijdragen uiteraard geregeld in eigen havens willen zien, ruiken en aanraken.

Om er toch nog een Rotterdams tintje aan te geven: tekeningen van Van Zwijdregt voor 74-ers zijn er. Nog steeds kan de originele schets van Johannes Keerbergen voor het uitbundige lofwerk van de Delft worden gebruikt als eerbetoon aan dat na een dappere strijd vergane schip, waarvan het wrak leidde tot de huidige reconstructie. Een pakkende Rotterdamse naam voor het schip weet ik ook al: de Erasmus.

Mijn laatste artist impression van "ons" trotse linieschip onder zeil op de Rotterdamse Maas
(of de Londense Thames via een muis-over).




....en voor de romantici onder ons een nostalgisch zeilmuziekje uit de jaren '70...

Met zo'n minder lokaal gericht uitgangspunt moet een grensoverschrijdende samenwerking te realiseren zijn, met een grote bijbehorende internationale sponsor/donateurgroep.
Wie durft? (concept-ondenemersplan: Hoe bouw ik in 10 jaar een zeilend linieschip) +  (poster!)

En wie weet, als dat financiëel gezond op de rails staat kunnen we het enige echte Hollandse schip gaan bouwen, zo'n "oncostelyck" handelsschip waar we de Gouden Eeuw aan te danken hadden: een fluitschip!


Naschrift II - In december 2018 is voor dit project het faillissement aangevraagd en geaccepteerd. Ook de laatste vaste krachten is ontslag aangezegd en het pand wordt ontruimd en gesloopt om plaats te maken voor woningbouw. Falend management en een onbetrouwbare Rotterdamse overheid hebben na 20 jaar een eind gemaakt aan wat een historische Rotterdamse scheepsreconstructie had kunnen worden.

In juli 2019 werd de inboedel geveild. Persoonlijk beschouw ik dit einde als een blamage voor Rotterdam en haar bestuur. Als je jezelf decennialang als wereldhavenstad op het schild hijst en dan zo'n prestigieus Rotterdams scheepvaartproject laat verslonzen, sta je met je bestuurlijke kwaliteiten behoorlijk voor schut.


voetnoot: Zonder enige scheepsbouwervaring van mijn kant denk ik: hoe moeilijk kan dat zijn? In het langsplan komt het neer op max. 7 á 8 poorten per zijde, Tussen 2 spanten van oprichting (gesteld dat je daar niet in wilt zagen) passen 2 geschutspoorten naast elkaar, verspringend per dek. Dat betekent 1 extra spant van oprichting met de 5 aanliggende vulspanten in het voorschip en het dubbele in het achterschip.


 persoonlijk - ervaring, onderzoek & opinie  
1  thuis in Delfshaven   2 multiculturariteiten   3 Scheepswerf 'De Delft' '   4 slavernijbeleving   5 Sint & Piet



legal disclaimer WEBSITE-OVERZICHT GASTENBOEK research & webdesing:
TOP

©   J.G. Smits Delfshaven 2003